ಗ್ರಾಮೀಣ ಆಡಳಿತ
ಒಂದು ರಾಜ್ಯವು ತನ್ನ ಸರ್ಕಾರಿ ಕರ್ತವ್ಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಕಾರ್ಯವನ್ನು "ಆಡಳಿತ" ಎಂದು
ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಆಡಳಿತದ ಹಂತಗಳು
- ರಾಷ್ಟ್ರ (National level)
- ರಾಜ್ಯ (State level)
- ಜಿಲ್ಲೆ (District level)
- ಹಳ್ಳಿ (City/Village level)
ಭಾರತ
👉 ಭಾರತ ಒಂದು ಹಳ್ಳಿಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರ.
👉 ಇದು ಸುಮಾರು 6 ಲಕ್ಷ್ಯಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಹಳ್ಳಿಗಳನ್ನು
ಹೊಂದಿದೆ.
ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತದ ಅಂಶಗಳು
- ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು.
- ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳ ಅನುಷ್ಠಾನ
- ವಿವಾದಗಳ ಇತ್ಯರ್ಥ
- ಭೂ ದಾಖಲೆಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ
- ಭೂಕಂದಾಯ ಸಂಗ್ರಹಣೆ
ವಿವಾದಗಳ ಇತ್ಯರ್ಥ
👉 ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಇಬ್ಬರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಅಥವಾ ಎರಡು ಗುಂಪುಗಳ ಜನರು
ಒಪ್ಪದಿದ್ದಾಗ ವಿವಾದಗಳು ಉದ್ಭವಿಸಬಹುದು.
👉 ಅನೇಕ ವಿವಾದಗಳನ್ನು ಸೌಹಾರ್ದಯುತವಾಗಿ ಪರಿಹರಿಸಬಹುದಾದರೂ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ವಿವಾದಕ್ಕೆ
ಆಡಳಿತ ಯಂತ್ರದ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪದ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ.
ಪೊಲೀಸರ ಪಾತ್ರ
👉 ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅನೇಕ ಗ್ರಾಮಗಳನ್ನು
ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
👉 ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
👉 ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪೊಲೀಸ್ ಠಾಣೆಯಲ್ಲಿ ಠಾಣಾಧಿಕಾರಿ (SHO - Station House Officer)
ಇರುತ್ತಾರೆ. ಇವರು ಠಾಣೆಯ ಉಸ್ತುವಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.
👉 ಠಾಣಾಧಿಕಾರಿ ದೂರುಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸುತ್ತಾರೆ.
👉 ದೂರು ದಾಖಲಿಸಿದ ನಂತರ ವಿವಾದ ಅಥವಾ ಅಪರಾಧದ ಸ್ಥಳವನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು
ಠಾಣಾಧಿಕಾರಿ ಕಾನ್ಸ್ಟೇಬಲ್ ಅನ್ನು ಕಳುಹಿಸುತ್ತಾರೆ.
👉 ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಠಾಣಾಧಿಕಾರಿ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ್ ಅಥವಾ ಗ್ರಾಮದ ಹಿರಿಯರ
ಸಹಾಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬಹುದು.
ಭೂ ವಿವಾದಗಳು
👉 ತಹಶೀಲ್ದಾರರು ಮತ್ತು ಪಟ್ವಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಕನುಂಗೋಗಳು ಮತ್ತು ನೌಕರರು ಭೂ ದಾಖಲೆ
ಅಧಿಕಾರಿಗಳಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.
👉 ಇವರು ಭೂದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡುವ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.
ಪಟ್ವಾರಿಯ ಕರ್ತವ್ಯಗಳು
👉 ಪ್ರತಿ ಕಟಾವಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಬೆಳೆಯ ದಾಖಲೆಯ ನಿರ್ವಹಣೆ.
👉 ಭೂಮಿಯ ಹಕ್ಕುಗಳ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ನವೀಕರಿಸುವುದು.
👉 ಮೊದಲು ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಭೂ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಹಸ್ತಚಾಲಿತ ರೂಪದಲ್ಲಿ
ಇಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಮತ್ತು ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಭಾರತದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಭೂ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು
ಗಣಕೀಕೃತಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
👉 ಗಣಕೀಕರಣವು ಭೂ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿವಾದಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ
ಮಾಡಿದೆ.
ಭೂ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿನ ಮಾಹಿತಿ
ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಜಮೀನಿನ ಭೂ ದಾಖಲೆಯು ಪ್ರಮುಖ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು
ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಮಾಹಿತಿಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ:
- ಭೂಮಿಯ ಪ್ರಸ್ತುತ ಮಾಲೀಕರು
- ಭೂಮಿಯ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ
- ಬೆಳೆದ ಬೆಳೆ
- ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಇತರ ಸೌಲಭ್ಯ
- ಭೂಮಿಯ ಗಡಿ
ಭೂ ದಾಖಲೆಗಳ ಬಳಕೆ
👉 ಭೂ ದಾಖಲೆಯು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ.
👉 ಗೊಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಮಿನಾಶಕಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಭೂ ದಾಖಲೆ ಬೇಕು.
👉 ಭೂಮಿಯನ್ನು ಖರೀದಿಸುವವರಿಗೆ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟಗಾರನಿಗೆ ಭೂ ದಾಖಲೆ ಬೇಕು.
👉 ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತನ್ನ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಸಾಲವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಬಯಸಿದರೆ ಅವನು ಭೂ ದಾಖಲೆಯನ್ನು
ಬ್ಯಾಂಕಿಗೆ ಒದಗಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
👉 ಮಾಲೀಕತ್ವದ ವಿವಾದವನ್ನು ಬಗೆಹರಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದಾಗ ಭೂ ದಾಖಲೆಗಳು ಸಹ
ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿವೆ.
👉 ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತನ್ನ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹಂಚುವಾಗ ಭೂ ದಾಖಲೆಯ
ಅಗತ್ಯವಿದೆ.
ಹಿಂದೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯ್ದೆ -2005
👉 ಹಿಂದೆ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಅವನ ಪುತ್ರರಿಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿ
ಹಂಚಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
👉 ಸರ್ಕಾರವು 2005 ರಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಹಿಂದೂ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ
ತಂದಿದೆ.
👉 ಹೊಸ ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ, ಮಗಳು ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಹಕ್ಕು
ಹೊಂದಿದ್ದಾಳೆ.
👉 ಭಾರತದ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.
ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಇತರ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವೆಗಳು
-
ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು:
👉 ಕೆಲವು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಿದ್ದರೆ, ಕೆಲವು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ
ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಿವೆ.
👉 ಯಾವುದೇ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳು ಇಲ್ಲದ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಸೇವೆ
ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ.
-
ಶಾಲೆಗಳು:
👉 ಹತ್ತಿರದ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡಲು ಅನೇಕ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಿ
ಶಾಲೆಗಳಿವೆ.
-
ಹಾಲು ಸಂಘಗಳು:
👉 ಹಾಲು ಸಹಕಾರ ಸಂಘಗಳಿಂದ ಹಾಲು ಸಂಘಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
👉 ಹಾಲು ಸಂಘಗಳು ಹಾಲಿನ ಸಂಗ್ರಹ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
-
ಅಂಗನವಾಡಿ ಕೇಂದ್ರ:
👉 ಬಡ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಅಂಗನವಾಡಿ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
👉 ಅಂಗನವಾಡಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಶಿಶುಪಾಲನಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿ
ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.
👉 ಅಂಗನವಾಡಿ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಊಟ ಮತ್ತು ಬಡ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಕೆಲವು ಮೂಲಭೂತ
ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.